(Cadn.com.vn) - Đập thủy lợi Tam Vinh ở xã Hương Thọ, thị xã Hương Trà, tỉnh TT-Huế được xây dựng vào năm 2008 bằng nguồn vốn ODA của Phần Lan. Công trình nhằm cung cấp nước tưới cho hàng chục héc-ta ruộng lúa của hơn 150 hộ dân ở thôn Hải Cát 1 và một số vùng phụ cận của xã Hương Thọ. Tuy nhiên, chỉ sau một thời gian ngắn, công trình này không phát huy tác dụng do doanh nghiệp khai thác đá xả thải bừa bãi.
Tại khe Nước, nơi dẫn nước vào đập Tam Vinh, một đoạn dài hơn chục mét đã bị đất thải từ mỏ đá của Cty Coxano Hương Thọ và Cty TNHH Khai thác đá Việt Nhật làm bồi lấp gần hết. Những đống đất thải "khủng" được các doanh nghiệp này đổ tràn xuống khe Nước khiến dòng chảy của khe bị tắc nghẽn. "Mỗi lần có mưa lớn, nước từ thượng nguồn của khe Nước đổ về mạnh là có lượng lớn đất thải bị nước cuốn trôi xuống đập Tam Vinh", ông Nguyễn Văn Chiến (thôn Hải Cát 1) cho biết.
 |
| Đất thải mỏ đá của doanh nghiệp đổ tùy tiện gây ô nhiễm môi trường. |
Tình trạng đổ đất thải tùy tiện của các doanh nghiệp trên diễn ra trong nhiều năm đã khiến lòng hồ của đập Tam Vinh bị bồi lấp ngày càng nghiêm trọng. Theo ghi nhận của P.V, dù đang là mùa mưa nhưng những ngày này đập Tam Vinh vẫn trong tình trạng cạn nước. Thực trạng này khiến hàng chục héc-ta ruộng lúa của người dân xã Hương Thọ đành bỏ hoang. Người dân ở đây cho biết, đã nhiều lần phản ánh đến doanh nghiệp nhưng vẫn không khắc phục nên nhiều hộ đành chuyển sang trồng các loại cây khác nhưng năng suất rất kém. Hiện, toàn thôn Hải Cát 1 còn duy trì 10 ha đất lúa nhưng vì thiếu nước tưới nên phần lớn diện tích trong số này không thể canh tác. "Gia đình tui có 10 sào ruộng nhưng mấy năm nay đành bỏ hoang do không có nước tưới. Số ruộng này là nguồn sống chính của gia đình vì vậy đời sống rất khó khăn", bà Phan Thị Hằng (thôn Hải Cát 1) bức xúc.
Theo UBND xã Hương Thọ, tình trạng đập Tam Vinh bị bồi lấp do mỏ thải đá diễn ra từ năm 2010 đến nay. Từ khi phát hiện hành vi đổ đất thải xuống khe Nước của Cty Coxano Hương Thọ và Cty TNHH Khai thác đá Việt Nhật, chính quyền đã nhiều lần vào cuộc xử lý, yêu cầu các doanh nghiệp này có biện pháp khắc phục nhưng cả 2 Cty không thực hiện mà còn liên tiếp tái phạm bằng cách lợi dụng thời điểm mùa mưa hàng năm để đổ đất thải xuống khe Nước.
 |
| Một lượng lớn đất thải của mỏ đá đổ xuống làm bồi lấp khe Nước. |
Ngay sau khi nhận được phản ánh của người dân, UBND tỉnh TT-Huế chỉ đạo TX Hương Trà vào cuộc kiểm tra. Ngày 5-11, Đoàn kiểm tra sau khi đi thực tế kết luận, trong quá trình tập kết, do khối lượng đất thải quá nhiều có độ cao quá lớn cộng với thời tiết mưa nhiều nên mỏ đá Việt Nhật đã làm cho một phần đất trên bề mặt bị cuốn trôi, ảnh hưởng đến việc bồi lấp khe Nước và lòng hồ đập Tam Vinh phía dưới. Theo đoàn kiểm tra, đất, đá thải từ mỏ đá Việt Nhật và một số mỏ đá khác trong vùng theo mưa lớn làm bồi lấp khe Nước với khối lượng từ 20.000 đến 30.000 m3; từ đó ảnh hưởng đến việc tích nước của hồ Tam Vinh - một công trình thủy lợi phục vụ nước tưới cho nhiều héc-ta ruộng lúa xã Hương Thọ.
Trước mắt, UBND thị xã Hương Trà yêu cầu Cty TNHH Việt Nhật có giải pháp cắt tầng, hạ độ cao bãi thải (từ 8m xuống còn 5m), nhằm hạn chế tràn lấp đất, đá xuống khe suối và hồ thủy lợi. Về lâu dài, Cty này phải di dời bãi thải ra khỏi khu mỏ và tập kết đúng nơi quy định. Ngoài ra, Cty TNHH Việt Nhật có trách nhiệm phối hợp với Cty Coxano Hương Thọ và chính quyền địa phương tiến hành nạo vét, khơi thông dòng chảy tại khu vực này. Đồng thời, phải có chấp hành đầy đủ các nội dung trong báo cáo đánh giá tác động môi trường đã được phê duyệt, tuyệt đối không để đất, đá tràn lấp gây ô nhiễm môi trường.
H.Lan