Cuộc đấu tay đôi giữa Tổng thống Nicolas Maduro và đối thủ Juan Guaido một lần nữa đặt quân đội vào trung tâm khi cả hai đều cố nắm lấy lực lượng quyền lực này nhằm tạo chỗ đứng vững chắc trong bối cảnh cả thế giới đang bùng nổ tranh cãi gay gắt về việc ai là người nắm giữ quyền lực chính thức ở quốc gia Nam Mỹ này.
 |
Người đứng đầu Quốc hội Juan Guaido (trái) đã tự tuyên bố tổng thống Venezuela, thay thế nhà lãnh đạo được bầu chọn Nicolas Maduro, trong một động thái đẩy đất nước vào khủng hoảng nghiêm trọng. Ảnh: AFP |
Cuộc khủng hoảng chính trị ở Venezuela càng leo thang căng thẳng khi thủ lĩnh đối lập Juan Guaido - tổng thống lâm thời tự xưng - đã kêu gọi biểu tình cũng như đòi tiến hành các cuộc bầu cử tự do.
Trong đoạn băng trên Twitter, ông Guaido kêu gọi biểu tình “hòa bình” vào ngày 30-1 và một cuộc biểu tình khác “quy mô quốc gia và quốc tế” vào ngày 2-2 tới. Tuy nhiên, thủ lĩnh đối lập tìm cách trấn an quan ngại về nguy cơ đất nước sụp đổ do xung đột giữa ông và Tổng thống đương nhiệm Nicolas Maduro bằng cách khẳng định quan điểm của ông là tăng sức ép chứ không phải làm dấy lên một cuộc xung đột.
Mỹ cảnh báo đáp trả
Khi tình hình chính trị hỗn loạn ở Venezuela vẫn tiếp diễn và thế giới đứng về hai phía khác nhau, Tổng thống Maduro tiếp tục cáo buộc Mỹ dàn dựng một cuộc đảo chính để loại bỏ ông khỏi vòng xoáy của quốc gia đang bị bao vây này.
Caracas cũng kịch liệt phản đối việc Tây Ban Nha, Pháp, Anh và Đức đã ra “tối hậu thư” cho họ phải tổ chức bầu cử trong vòng 8 ngày nếu không các nước này sẽ công nhận ông Guaido là nhà lãnh đạo hợp pháp của quốc gia Nam Mỹ này. Theo Tổng thống Maduro, đây là hành động mang tính “ngạo mạn” và là sai lầm nghiêm trọng của các nước này, đồng thời khẳng định không ai có quyền được ra “tối hậu thư” cho Venezuela. Ông nhấn mạnh Venezuela không liên quan đến Châu Âu và nếu muốn các nước này có thể đóng cửa cơ quan đại diện và rời khỏi Caracas. Nhà lãnh đạo cánh tả Venezuela khẳng định, những sự dối trá của Mỹ sẽ từng bước bị vạch trần trước dư luận quốc tế.
Tuy nhiên, trong động thái mới nhất, Cố vấn An ninh quốc gia Mỹ John Bolton cảnh báo sẽ “đáp trả thích đáng” nếu các nhà ngoại giao Mỹ, hoặc thủ lĩnh đối lập đang tìm cách “lật đổ” Tổng thống Maduro, bị đe dọa. “Mọi động thái bạo lực hay đe dọa chống lại nhân viên ngoại giao của Mỹ, nhà lãnh đạo dân chủ của Venezuela - ông Juan Guaido, hay Quốc hội sẽ tương đương với hành động tấn công nghiêm trọng nhằm vào pháp quyền và sẽ phải hứng chịu đòn đáp trả thích đáng”, ông Bolton nêu rõ. Lời cảnh báo không chỉ rõ nhóm hay cá nhân cụ thể nào, nhưng ông Bolton nhấn mạnh trong một thông điệp Twitter có liên quan rằng tất cả đều biết rõ về “sự ủng hộ và kiểm soát” của Cuba đối với các lực lượng bán quân sự và an ninh của Tổng thống Maduro.
Nỗ lực nắm quân đội
Cuộc đấu tranh giành quyền kiểm soát Venezuela đã chuyển sang quân đội khi những người ủng hộ Tổng thống tự xưng Guaido phát tờ rơi cho các binh sĩ nêu chi tiết một đạo luật ân xá sẽ bảo vệ họ vì đã giúp lật đổ Tổng thống được bầu chọn Nicolas Maduro.
Ông Guaido thậm chí được cho là đã bí mật gặp gỡ các quan chức chính phủ và quân đội trong một nỗ lực buộc ông Maduro rời nhiệm sở. Phát biểu với tờ The Washington Post của Mỹ, ông Guaido nêu rõ: “Chúng tôi đang hội đàm với các quan chức chính phủ, dân thường và quân nhân... Đây là một vấn đề vô cùng nhạy cảm liên quan tới an ninh cá nhân. Chúng tôi đang gặp gỡ họ nhưng kín đáo”. Cùng thời điểm, Tổng thống Maduro thể hiện sức mạnh, mặc đồ quân đội và thị sát cuộc tập trận tại một căn cứ quân sự ở thành phố Valencia thuộc bang Carabobo. Xung quanh là những nhân vật quân đội hàng đầu, Tổng thống Maduro nhìn những khẩu pháo hạng nặng bắn vào sườn đồi và sau đó lên một xe tăng lội nước. Phát biểu trước những người lính được phát trên truyền hình nhà nước, ông Maduro hỏi liệu họ có âm mưu với “đế quốc” Mỹ hay không. “Không, tổng chỉ huy của tôi”, tất cả họ đồng thanh hét lên và Tổng thống Maduro trả lời: “Chúng ta sẵn sàng bảo vệ quê hương - trong bất kỳ hoàn cảnh nào”.
Truyền hình Venezuela cũng phát hình ảnh Tổng thống Maduro cùng Bộ trưởng Quốc phòng Vladimir Padrino Lopez đi qua doanh trại trong thời gian diễn ra hoạt động diễn tập trong động thái mới nhất nhằm thể hiện sự ủng hộ của quân đội. Quân đội cũng lên kế hoạch tổ chức các hoạt động diễn tập lớn hơn từ ngày 10 đến 15-2 tới vốn được ông Maduro miêu tả là “quan trọng nhất trong lịch sử Venezuela”.
Rõ ràng, cuộc đấu tay đôi giữa Tổng thống Maduro và đối thủ Guaido một lần nữa đưa quân đội vào trung tâm khi cả thế giới đang bùng nổ tranh cãi gay gắt về việc ai là người nắm giữ quyền lực chính thức ở quốc gia Nam Mỹ này. Tuy nhiên, cho đến nay, thực tế cho thấy quân đội vẫn thể hiện lòng trung thành đối với Tổng thống được bầu chọn Maduro.
KHẢ ANH